[Chuyên gia giải đáp] Dư vitamin C có sao không?

1. Vai trò của vitamin C với sức khỏe trẻ em

Vitamin C (acid ascorbic) đóng vai trò quan trọng đối với sức khỏe của trẻ nhỏ. Cụ thể Vitamin C tham gia vào các quá trình sau:

• Hỗ trợ hình thành collagen, mạch máu, sụn và cơ: Vitamin C đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì các mô cơ thể, bao gồm làn da của trẻ. Vitamin C giúp hỗ trợ sự sửa chữa mô liên kết và làm cho quá trình lành vết thương trở nên nhanh chóng hơn.

• Chức năng dẫn truyền thần kinh: Vitamin C tham gia vào quá trình tổng hợp các hóa chất quan trọng để truyền tín hiệu trong hệ thần kinh.

• Tạo ra Carnitine: Vitamin C cũng đóng góp vào quá trình tổng hợp Carnitine, một chất hóa học hỗ trợ vận chuyển và phân hủy axit béo để sản xuất năng lượng.

• Hỗ trợ hình thành xương và răng: Vitamin C tham gia quá trình hình thành xương và răng, đặc biệt là trong những năm đầu đời của trẻ.

Đặc biệt, vitamin C là hỗ trợ củng cố hệ thống miễn dịch. Nhờ vào khả năng chống oxy hóa, vitamin C giúp giảm thiệt hại cho tế bào từ các gốc tự do trong cơ thể. Từ đó, giúp đề kháng của trẻ mạnh mẽ hơn. 

Vitamin C đóng vai trò quan trọng đối với sức khoẻ của trẻ nhỏ

Tuy nhiên, việc bổ sung quá nhiều vitamin C hay quá ít vitamin C đều có thể dẫn đến tác dụng phụ không mong muốn trong một số trường hợp.

2. Tác hại khi thiếu Vitamin C ở trẻ em là gì?

Đối với trẻ nhỏ, thiếu hụt vitamin C có thể gây ra nhiều tác hại đối với sức khỏe. Khi trẻ thiếu vitamin C sẽ có một số biểu hiện như:

• Cơ thể có thể có nốt xuất huyết hoặc bầm tím.

• Trẻ hay bị chảy máu lợi. 

• Trẻ dễ bị rụng tóc, teo cơ, vết thương kém lành, và lông xoắn đặc trưng.

Trường hợp trẻ thiếu vitamin C nặng có thể mắc bệnh scurvy. Các triệu chứng có thể bao gồm tóc xoăn, suy thận nặng, và xuất huyết quanh nang lông. Lợi sưng, xốp, tím, và dễ chảy máu khi tình trạng thiếu hụt vitamin C trở nên nghiêm trọng. Thiếu vitamin C cũng khiến các vết thương lâu lành hơn. Nói chung thiếu hụt vitamin C có ảnh hưởng rất lớn để sự phát triển của trẻ nhỏ. 

Thiếu vitamin C ở trẻ có thể gây chảy máu cam, chảy máu lợi, dễ bầm tím da,...

3. Uống dư Vitamin C có sao không?

Nếu Vitamin C có tác dụng quan trọng đến vậy thì chúng ta cứ ăn thật nhiều đồ ăn chứa vitamin C? Hẳn nhiều mẹ cũng đang có suy nghĩ này đúng không ạ? Nhưng thực tế lại không đúng thế đâu, bởi nếu dư vitamin C cũng có hại cho sức khỏe.

3.1. Loét dạ dày - Tá tràng

Bổ sung vitamin C liều cao trong thời gian dài có nguy cơ gây rối loạn tiêu hoá và viêm loét dạ dày-tá tràng. Nếu thường xuyên sử dụng vitamin C liều cao sẽ rất dễ bị viêm nhiễm dạ dày, từ đó dẫn đến các cơn đau quặn bụng dữ dội [1].

Dư vitamin C có thể gây viêm, loét dạ dày

3.2. Rối loạn tiêu hoá

Tiêu thụ quá nhiều vitamin C liều cao có thể gây nên một số triệu chứng rối loạn tiêu hoá, điển hình là buồn nôn, khó tiêu, tiêu chảy, trào ngược dạ dày thực quản.

3.3. Mất cân bằng dinh dưỡng

Dư thừa vitamin C có thể gây ảnh hưởng đến khả năng hấp thu các chất dinh dưỡng vào cơ thể. Một số trường hợp nếu bổ sung quá nhiều vitamin C khiến việc hấp thu vitamin B12 và đồng vào cơ thể bị suy giảm. Ngược lại, vitamin C có thể dẫn đến tình trạng trạng lượng sắt trong cơ thể tăng cao.

3.4. Tích luỹ sắt

Vitamin C được biết là có tác dụng tăng cường hấp thu sắt. Một nghiên cứu cho thấy ở khi con người bổ sung 100mg vitamin C trong một bữa ăn có khả năng tăng hấp thu sắt tới 67%. Tuy nhiên, nếu bạn mắc một số bệnh như bệnh huyết sắc tố, nên thận trọng với việc bổ sung vitamin C.

Ngoài ra, mẹ mang bầu bị dư vitamin C thời gian dài có thể gây ra những nhu cầu bất thường ở thai nhi, từ đó dẫn đến bệnh scorbut sớm ở trẻ. 

3.5. Sỏi thận

Tình trạng bị dư vitamin C có thể tăng sự bài tiết hợp chất oxalat và acid uric trong nước tiểu, dễ dẫn đến hình thành sỏi thận. Bình thường oxalat được đào thảo ra khỏi cơ thể qua nước tiểu nhưng khi tiêu thụ quá nhiều vitamin C, trong một số trường hợp oxalat liên kết với các ion khoáng chất khác hình thành tinh thể, tạo nên sỏi thận.

Trong một nghiên cứu, khi người lớn bổ sung 1000mg vitamin C hai lần mỗi ngày, liên tiếp trong 6 ngày, lượng oxalate được bài tiết tăng trên 20%, tăng nguy cơ phát triển sỏi thận [2].

4. Bổ sung vitamin C sao cho an toàn?

Thừa cũng có tác hại mà thiếu cũng rất nguy hiểm, vậy mẹ phải làm sao để bổ sung đúng và đủ Vitamin C cho bé yêu đây? Điều này cũng không hề khó đâu, mẹ cùng dược sĩ tìm hiểu ngay nhé!

4.1. Lượng vitamin C cần thiết mỗi ngày là bao nhiêu?

Nhu cầu vitamin C thay đổi theo lứa tuổi cụ thể như sau:

• Trẻ từ 6-11 tháng với liều lượng từ 25-30 mg/ngày

• Trẻ từ 1-6 tuổi là với liều lượng từ 30mg/ngày, trẻ từ 7-9 là 35mg/ngày

• Tuổi vị thành niên từ 10-18 tuổi với liều lượng 65mg/ngày

• Người trưởng thành nên bổ sung 70mg/ngày

• Phụ nữ có thai là nên dùng 80mg/ngày

• Phụ nữ cho con bú bổ sung 95 mg/ngày.

Thực tế, trong bữa ăn hàng ngày, có rất nhiều loại thực phẩm chứa vitamin C. Mẹ có thể bổ sung cho bé rất thuận tiện. Cụ thể như:

4.2. Trái cây dồi dào vitamin C

Trái cây có múi là nguồn vitamin C cho trẻ đặc biệt tốt. Ví dụ tiêu biểu như cam, quýt, bưởi - biểu tượng của Vitamin C. Mẹ có thể cho bé uống nước ép hay ăn trái tươi đều được. Dâu tây cũng là lựa chọn ngon miệng và giàu vitamin C. Dâu tây còn chứa các chất chống oxy hóa khác giúp cải thiện sức khỏe. Một sự lựa chọn khác là Kiwi. Kiwi là một trái cây có múi và chứa lượng vitamin C đáng kể. Nó cũng cung cấp chất xơ và khoáng chất khác.

Ngoài ra, mẹ có biết nước dừa cũng có chứa nhiều vitamin C không. Không những thế, dừa còn là một nguồn nước tự nhiên giàu khoáng chất và ion nữa đó.

Trái cây có múi là nguồn vitamin C cho trẻ đặc biệt tốt

Mời ba mẹ tham khảo thêm: Thực phẩm giàu Vitamin C nhất dành cho trẻ nhỏ

4.3. Rau xanh chứa nguồn vitamin C tự nhiên cực tốt

Có nhiều loại rau củ chứa lượng vitamin C đáng kể, giúp bổ sung chất này vào chế độ ăn uống hàng ngày. Dưới đây là một số rau củ giàu vitamin C

• Cà chua: Cà chua là một nguồn vitamin C quan trọng và cũng chứa nhiều chất chống oxy hóa. 

• Cải xanh: Cải xanh là một loại rau xanh giàu vitamin C và còn chứa nhiều chất dinh dưỡng khác như vitamin K và axit folic.

• Bông cải xanh: Bông cải xanh cũng là một nguồn vitamin C quan trọng, cùng với nhiều khoáng chất và chất xơ.

• Cần tây: Cần tây là một rau củ mà mẹ có thể thêm vào chế độ ăn hàng ngày để cung cấp vitamin C cho bé. 

• Bí đỏ: Bí đỏ không chỉ chứa vitamin C mà còn cung cấp nhiều vitamin A và kali. Mẹ thử món cháo bí đỏ hay súp nhé. Đảm bảo bé sẽ mê tít đó. 

• Ớt chuông: Ớt chuông là một loại rau củ chứa nhiều vitamin C thậm chí còn nhiều hơn cam, chanh. 

• Cà rốt: Cà rốt là một nguồn vitamin C tự nhiên và còn cung cấp beta-carotene, giúp duy trì sức khỏe của mắt.

Có nhiều loại rau củ chứa lượng vitamin C đáng kể

Những loại thực phẩm này rất phổ biến lại có thể chế biến thành rất nhiều món ăn khác nhau cho bé. Mẹ thử tham khảo nhé!

Còn trường hợp mà bé hơi kén ăn, không thích ăn trái cây rau củ thì mẹ cũng đừng lăn tăn nha! Vì hiện nay có rất nhiều sản phẩm hỗ trợ bổ sung vitamin C cho trẻ em. Mẹ cân nhắc lựa chọn sản phẩm sao cho phù hợp với nhu cầu của bé là được. Để biết bé phù hợp với sản phẩm nào mẹ nên đưa bé đến các bệnh viện để được bác sĩ tư vấn nhé!

5. Kết luận

Trên đây là những thông tin giải đáp câu hỏi “dư vitamin C có sao không”, cũng như cách bổ sung loại vitamin này một cách an toàn. Mọi thông tin mẹ cần tư vấn thêm, vui lòng gọi đến số máy hotline 1900 5066 để được giải đáp ngay nhé!

Tham khảo

[1] What happen when you take too much Vitamin C?

https://www.medicalnewstoday.com/articles/326249 

[2]  Effect of acid ascorbic consumption on urinary stone risk factors

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12853784/