Những gì bạn chưa biết về tác dụng của vitamin D

1. Giúp xương chắc khỏe

Với câu hỏi: “Vitamin D có tác dụng gì?”- Câu trả lời chúng ta nghĩ đến đầu tiên là giúp xương chắc khỏe. Vì sao vậy? Bới vitamin D hỗ trợ tăng cường hấp thu canxi và phosphat ở ruột vào máu, kích thích biệt hóa tế bào hủy xương, tái hấp thu canxi từ xương và thúc đẩy quá trình khoáng hóa của chất nền xương. Vitamin D là chất có mối liên hệ mật thiết đến khả năng dung nạp canxi ở mọi đối tượng. Chính vì vậy, thiếu vitamin D ở trẻ em gây rất nhiều hệ luỵ, nhất là còi xương. Điều này dẫn đến chậm phát triển chiều cao, dị tật xương khớp,.. Bên cạnh đó, thiếu vitamin D còn gây nguy cơ chậm mọc răng, vàng răng, yếu cơ, chậm biết đi,... làm gián đoạn phát triển thể chất của bé.

Thiếu vitamin D có thể khiến trẻ chậm mọc răng

Đối với người lớn, thiếu vitamin D mạn tính cũng là một trong những nguyên nhân gây loãng xương, do không thể hấp thu canxi vào cơ thể. Nó cũng gây nhuyễn xương, làm giảm mật độ xương và yếu cơ, ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe và sinh hoạt hằng ngày.

2. Tăng cường hệ miễn dịch

Vitamin D có vai trò quan trọng trong điều chỉnh các phản ứng miễn dịch bẩm sinh và thích nghi. Các tế bào miễn dịch (tế bào lympho B, tế bào lympho T, bạch cầu đơn nhân) từ nhiều bệnh tự miễn có khả năng đáp ứng với tác dụng điều hòa miễn dịch của vitamin D. Vì vậy, nhiều nhà nghiên cứu cho rằng có thể có mối liên hệ giữa tình trạng thiếu vitamin D trong thời gian dài và sự phát triển của các tình trạng tự miễn dịch, chẳng hạn như bệnh đái tháo đường typ 1, đa xơ cứng, viêm khớp dạng thấp hay lupus ban đỏ.  

Không chỉ vậy, Vitamin D còn đóng vai trò quan trọng trong phản ứng kháng khuẩn.  Vitamin D đã được sử dụng một cách vô tình để điều trị các bệnh nhiễm trùng như bệnh lao, trước khi có thuốc kháng sinh hiệu quả. Bệnh nhân lao được tiếp xúc với ánh sáng mặt trời - một biện pháp mà thời đó được xem là để trực tiếp tiêu diệt nguồn bệnh. Dầu gan cá tuyết, một nguồn vitamin D phong phú cũng đã được sử dụng như một phương pháp điều trị bệnh lao và tăng cường bảo vệ cơ thể khỏi nhiễm trùng.

3. Giúp điều chỉnh tâm trạng và cải thiện tình trạng trầm cảm

Đây có lẽ là câu trả lời gây nhiều ngạc nhiên nhất cho câu hỏi “vitamin D có tác dụng gì?” Thực tế tác dùng này vẫn chưa được tìm hiểu rõ ràng. Tuy nhiên một số nghiên cứu cho thấy rằng hàm lượng vitamin D trong cơ thể có thể ảnh hưởng đến chức năng nhận thức, và việc bổ sung vitamin D cũng giúp cải thiện các triệu chứng trầm cảm ở những người đã bị thiếu hụt. Mức vitamin D thấp là yếu tố nguy cơ gây ra các triệu chứng đau cơ xơ hóa, lo lắng và trầm cảm nghiêm trọng hơn.

Những người trầm cảm thường thiếu vitamin D

Cùng với đó, trong một đánh giá được công bố vào tháng 4 năm 2014 trên tạp chí Nutrients, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng những người dùng thực phẩm bổ sung vitamin D đã cải thiện các triệu chứng trầm cảm và tác dụng của việc bổ sung này tương đương với tác dụng của việc dùng thuốc chống trầm cảm. Hiện nay, ngày càng có nhiều nghiên cứu củng hộ quan điểm về vai trò của vitamin D trong cải thiện tình trạng tâm lý này. 

4. Hỗ trợ giảm cân

Nhiều bằng chứng đã chỉ ra vitamin D có tác dụng hỗ trợ giảm cân. Trong một nghiên cứu, những người mắc bệnh béo phì được bổ sung vitamin D, kết hợp tuân theo kế hoạch ăn kiêng giảm cân đã giảm được nhiều cân và loại bỏ nhiều mỡ thừa hơn, so với những người chỉ tuân theo kế hoạch ăn kiêng.

Một nghiên cứu được tiến hành trước đó cũng cho thấy những người bổ sung canxi và vitamin D hàng ngày giảm cân nhiều hơn so với những người dùng bổ sung giả dược. Các nhà nghiên cứu cho rằng lượng canxi và vitamin D bổ sung có thể có tác dụng ức chế sự thèm ăn.

5. Đối tượng nào có nguy cơ thiếu vitamin D?

Như chúng ta đã đề cập, cơ thể con người có thể tổng hợp vitamin D khi tiếp xúc với ánh sáng mặt trời, và cụ thể là tia UVB. Do đó, những người không có điều kiện tiếp xúc với ánh sáng, hoặc da có một số đặc điểm ảnh hưởng đến việc tổng hợp vitamin D, sẽ có nguy cơ thiếu vi chất này hơn những đối tượng khác. Những người gặp vấn đề hấp thu cũng có thể hạn chế khả năng dung nạp vitamin D qua thức ăn. Cụ thể là:

Những người có da màu tối: Những người có sắc tố melanin càng nhiều - tức là có màu da càng sẫm, thì da càng ít hấp thụ vitamin D. Nguyên nhân là họ ít có khả năng hấp thụ tia UVB như những người có màu da sáng hơn.

Những người ít có điều kiện tiếp xúc với ánh sáng mặt trời: Những người sống ở khu vực ít khi có ánh sáng mặt trời, những người làm công việc đặc thù như làm vào ca đêm, làm trong khu vực hạn chế ánh sáng có nguy cơ thiếu vitamin D, cần phải bổ sung qua thực phẩm hỗ trợ. Trẻ nhỏ và trẻ sơ sinh - những đối tượng ít có cơ hội tiếp xúc với ánh sáng cũng cần được bổ sung vitamin D hằng ngày hoặc định kỳ để đảm bảo phát triển bình thường.

Trẻ nhỏ là đối tượng có nguy cơ thiếu vitamin D

Người cao tuổi: Khả năng tổng hợp vitamin D của da giảm theo tuổi tác. Người cao tuổi cũng thường ít ra ngoài hơn so với những độ tuổi khác.

Người mắc tình trạng hạn chế hấp thu chất béo: Vitamin D là vi chất tan trong dầu, nên nó chỉ được đường ruột hấp thu khi có mặt chất béo. Những người hạn chế hấp thu chất béo sẽ có nguy cơ hạn chế hấp thu vitamin D.

Bài viết trên đã cung cấp cho người đọc những kiến thức về tác dụng của vitamin D. Rất mong đây sẽ là thông bổ ích giúp bạn chăm sóc tốt sức khoẻ của bản thân cũng như gia đình nhỏ của mình.