Hé lộ: Nguyên nhân gây viêm amidan ở trẻ

1. Nguyên nhân gây viêm amidan

Amidan là một trong những bộ phận quan trọng của hệ miễn dịch, chúng chứa các tế bào tạo ra kháng thể đáp ứng với các tác nhân gây bệnh và tiêu diệt chúng trước khi chúng xâm nhập vào các cơ quan khác của cơ thể, từ đó bảo vệ cơ thể khỏi sự xâm nhập của các tác nhân này.

Tuy nhiên, amidan đôi khi cũng bị tấn công ngược bởi chính tác nhân mà nó tiêu diệt. Đó là các virus và vi khuẩn thông thường - những vi sinh vật mà thậm chí chúng ta đã nghe nói về nó rất nhiều.

Virus và vi khuẩn là tác nhân gây viêm amidan

1.1. Nguyên nhân là virus

Virus là nguyên nhân gây viêm amidan phổ biến nhất. Các loại virus gây cảm lạnh thông thường thường là nguồn gây viêm amidan, nhưng các loại virus khác cũng có thể gây ra bệnh này, bao gồm:

Adenovirus 

Rhinovirus

Virus cúm 

Coronavirus 

Virus Epstein-Barr

Virus Herpes  

Cytomegalovirus  

Virus HIV 

Vì virus Epstein-Barr có thể gây ra cả bệnh bạch cầu đơn nhân và viêm amidan, nên đôi khi những người mắc bệnh đơn nhân sẽ bị viêm amidan như một bệnh nhiễm trùng thứ cấp.

1.2. Nguyên nhân là vi khuẩn

Vi khuẩn là nguyên nhân gây viêm amidan phổ biến ở trẻ từ 5 đến 15 tuổi, chiếm đến 30% số ca mắc bệnh này. Tác nhân thường gặp nhất là liên cầu khuẩn nhóm A. Tuy nhiên, một số vi khuẩn khác cũng có thể gây viêm amidan như tụ cầu vàng, phế cầu khuẩn, vi khuẩn Chlamydia pneumoniae,... Viêm amidan do liên cầu khuẩn thường ít khi xảy ra ở trẻ dưới 3 tuổi.

2. Viêm amidan có lây không?

Viêm amidan không phải là bệnh truyền nhiễm, nhưng những yếu tố gây bệnh có thể lây qua đường hô hấp. Ví dụ như bé nhà bạn bị lây virus cúm từ bạn bè, sau đó bé bị cúm và dẫn đến viêm amidan. Bé có thể bị lây nhiễm từ những người mang mầm bệnh đang ho hoặc hắt hơi ở gần, và bé hít phải những giọt bắn đó. Nếu bé chạm vào một vật có khả năng chứa các sinh vật truyền nhiễm, chẳng hạn như tay nắm cửa, rồi chạm vào mũi hoặc miệng, bé cũng có thể bị viêm amidan.

Tiếp xúc với nhiều người sẽ làm tăng nguy cơ tiếp xúc với vi khuẩn, virus gây viêm amidan. Đây là lý do tại sao trẻ em trong độ tuổi đi học thường mắc bệnh. Do đó, nếu con có các triệu chứng, tốt nhất nên bé ở nhà để bé được nghỉ ngơi, đồng thời tránh lây lan các tác nhân gây viêm amidan.

Hãy để con ở nhà khi con bị viêm amidan để tránh lây nhiễm cho bạn khác

3. Điều trị viêm amidan

3.1. Chăm sóc ban đầu

Hầu hết các trường hợp bị viêm amidan thường chỉ cần điều trị tại nhà. Nếu bé nhà bạn mắc bệnh này, hãy cho bé uống nhiều nước, súc miệng bằng nước muối ấm nhiều lần trong ngày. Bạn cần tránh để bé bị nhiễm lạnh, điều trị triệu chứng cho bé như uống thuốc hạ sốt nếu bé sốt trên 38,5 độ C, thuốc cắt cơn ho,.... Tuy nhiên khi sử dụng bất cứ thuốc nào, cũng cần phải có sự tư vấn và chỉ dẫn của những người có chuyên môn như bác sĩ, dược sĩ.

3.2. Sử dụng kháng sinh

Kháng sinh là một biện pháp điều trị viêm amidan

Nếu bé bị viêm amidan do vi khuẩn, bác sĩ có thể kê một số kháng sinh. Thuốc kháng sinh có thể giúp tiêu diệt tác nhân gây bệnh và giải quyết các triệu chứng của bé nhanh hơn. Thuốc kháng sinh càng cần thiết với những người có nguy cơ bị biến chứng do viêm amidan. Tuy nhiên, chúng làm tăng nguy cơ kháng kháng sinh và có thể gây ra các tác dụng phụ khác, chẳng hạn như một số kháng sinh có thể gây dị ứng. 

Điều quan trọng là bạn phải cho bé hoàn thành 1 đợt điều trị kháng sinh, không được cắt bỏ thuốc nếu thấy triệu chứng đã thuyên giảm. Bởi vì điều đó sẽ tăng nguy cơ kháng kháng sinh, làm mất đi một “chiến binh” có thể bảo vệ trẻ trong những đợt nhiễm trùng có thể gặp phải ở tương lai.

3.3. Cắt amidan

Với những trường hợp bị viêm amidan mạn tính, viêm amidan tái phát nhiều lần, hay gặp biến chứng nghiêm trọng gây ảnh hưởng đến sức khoẻ và sự phát triển của trẻ, các bác sĩ có thể chỉ định cắt amidan. Nếu bé bị viêm amidan ít nhất 5 đến 7 lần trong một năm, phẫu thuật cắt amidan có thể giúp bé ngăn chặn những đợt tái phát này. Phẫu thuật cũng có thể làm giảm các vấn đề về hô hấp hoặc nuốt có thể do viêm amidan.

Thủ thuật cắt amidan tương đối đơn giản, và bạn có thể đưa bé về nhà sau khi tiểu phẫu ngay trong ngày. Tuy nhiên, có thể mất nhiều ngày để trẻ hồi phục hoàn toàn. Một số phương pháp cắt amidan trước đây yêu cầu bệnh nhân không được nói chuyện trong vòng vài ngày đến 1 tuần để vết thương nhanh hồi phục.

Tuy nhiên, hãy cân nhắc thật kỹ trước khi quyết định cho con cắt amidan. Một nghiên cứu năm 2018 phát hiện ra rằng: Những người trưởng thành đã trải qua thủ thuật khi còn nhỏ phải đối mặt với nguy cơ mắc các bệnh về đường hô hấp, cũng như bệnh truyền nhiễm trong thời gian dài. Bên cạnh đó, mặc dù cắt amidan có thể giúp bé không còn bị viêm amidan, nhưng bé vẫn có thể bị viêm họng hay một số bệnh hô hấp khác.

Trên đây là thông tin về nguyên nhân gây viêm amidan cũng như một số biện pháp điều trị. Rất mong đây sẽ là những kiến thức bổ ích với ba mẹ trong hành trình nuôi con khôn lớn.