1. Viêm xoang ở trẻ là bệnh gì? Có nguy hiểm không?

Ở người lớn, xoang bao gồm các xoang hàm, xoang trán, xoang sàng và xoang bướm. Tuy nhiên đối với trẻ nhỏ lại khác, khi mới sinh ra các bé chỉ có sẵn xoang hàm (nằm phía sau má) và xoang sàng (nằm giữa 2 hố mắt) còn các xoang khác khi lớn lên mới phát triển dần. Do đó, các bé mắc viêm xoang chủ yếu là ở xoang sàng và xoang hàm.

Viêm mũi xoang xảy ra khi lớp niêm mạc bao phủ bên trong xoang tổn thương các tác nhân gây bệnh như virus, vi khuẩn, nấm, hóa chất, khói bụi hay các chất gây dị ứng…dẫn đến tình trạng viêm nhiễm, mất khả năng hoạt động bình thường.

Những tổn thương này lâu ngày nếu không được điều trị đúng cách sẽ dẫn đến ứ đọng dịch nhầy và gây ra hiện tượng đầy ứ, hẹp và tắc lỗ thông xoang, dẫn đến viêm nhiễm tạo mủ. 

Vậy bệnh viêm xoang ở trẻ em có nguy hiểm không?

Thông thường bệnh viêm xoang gây nghẹt mũi, chảy mũi, đau nhức vùng mặt và bao quanh hốc mắt, khiến người bệnh khó chịu, mệt mỏi. Tuy nhiên, viêm xoang kéo dài xuất hiện biến chứng có thể để lại nhiều hậu quả nghiêm trọng có thể dẫn đến di chứng suốt đời hoặc nguy cơ tử vong.

2. Những biến chứng nguy hiểm khi trẻ mắc viêm xoang

2.1. Bệnh viêm xoang ở trẻ em gây biến chứng tại mắt

Đây là một trong những biến chứng rất hay gặp của bệnh viêm xoang. Bởi hốc mắt và xoang có vị trí gần nhau và tình trạng viêm nhiễm sẽ đi theo đường mạch máu từ xoang hốc mắt. Các tình trạng mà trẻ hay gặp là:

• Áp xe mi mắt: Nếu ba mẹ nhận thấy mí mắt của trẻ sưng to, tấy đỏ, chứa đầy dịch mủ, bé hay kêu đau nhức thì rất có thể bé đã bị áp xe mí mắt.

• Viêm túi lệ: Khi các xoang bị nhiễm trùng thì sẽ lan lên ống lệ và có thể gây viêm túi lệ và áp xe. Ba mẹ sẽ nhận thấy qua các dấu hiệu như: đau, đỏ mắt và phù nề quanh túi lệ.

• Viêm mô liên kết xung quanh hốc mắt: Sốt, mệt mỏi, mắt lồi và thị lực giảm; tại mắt sẽ thấy nhức, mi phù, màu sắc da mi có sự biến đổi.. là các dấu hiệu điển hình cho thấy trẻ bị viêm tại hốc mắt. Tình trạng này sẽ dẫn đến giảm thị lực, bệnh lý thị thần kinh và các biến chứng nội sọ.

• Viêm dây thần kinh thị giác: Thường có các triệu chứng đau nhức mắt kéo dài khoảng một tháng, khi vận động nhãn cầu gây đau tăng, giảm thị lực tạm thời hoặc vĩnh viễn, khả năng nhận biết màu sắc cũng suy giảm.

Đặc biệt, có một biến chứng tại mắt rất hiếm gặp nhưng lại để lại hậu quả rất nghiêm trọng. Đó chính là sự hình thành cục máu đông trong các mạch máu sau mắt. Điều này dẫn tới sự suy giảm thị lực vĩnh viễn hoặc mù lòa. 

Bệnh viêm xoang ở trẻ em gây nhiều gây biến chứng nguy hiểm tại mắt

2.2. Gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến cơ quan chỉ huy của trẻ

Theo các chuyên gia, nhiễm trùng xoang do vi khuẩn hoặc nấm có thể lan đến xương sọ (viêm tủy xương) hoặc vào não, gây viêm màng não hoặc áp xe trong não. Do đó, nếu ba mẹ thấy trẻ có các dấu hiệu như: buồn ngủ, đau đầu dữ dội hoặc cứng cổ, lú lẫn.

Biến chứng nội sọ của viêm xoang ở trẻ có thể dẫn đến di chứng suốt đời như liệt nửa người, suy giảm nhận thức, liệt dây thần kinh sọ, mất ngôn ngữ, động kinh, não úng thủy, suy giảm thị lực và mất thính giác. Nguy hiểm hơn, biến chứng tại nội sọ của bệnh viêm xoang còn có thể dẫn đến tử vong. 

Buồn ngủ, đau đầu dữ dội có thể là dấu hiệu của biến chứng viêm xoang tại não ở trẻ em

2.3. Biến chứng tại chỗ

Trong cấu tạo cơ thể con người thì các xoang và hệ thống tai mũi họng có mối liên hệ mật thiết với nhau. Do đó, khi tình trạng viêm xoang ở trẻ tiến triển mạnh hơn sẽ khiến các vi khuẩn, nấm, virus lây lan diện rộng sẽ gây ra những biến chứng như viêm họng, viêm amidan, viêm thanh quản, viêm tai giữa, giảm thính lực,….

2.4. Biến chứng bị viêm xoang ở xương

Viêm tủy xương là một biến chứng tiềm ẩn tại chỗ thường xảy ra nhất với viêm xoang trán. Ba mẹ có thể thấy biểu hiện bằng một khối u sưng húp hoặc một áp xe dưới xương kèm với phù nề cục bộ trước xoang trán. Tình trạng này có thể dẫn đến hình thành một lỗ rò đến thành xương với sự kết tụ của xương hoại tử.

2.5. Một số biến chứng khác

Ngoài những vấn đề mà trẻ có thể gặp phải ở trên thì còn một số biến chứng khác có thể kể đến như: Biến chứng trên thần kinh, biến chứng tại mạch máu và một số cơ quan khác. 

Biến chứng về thần kinh sẽ gây tổn thương trong xoang hang dẫn đến liệt dây thần kinh vận nhãn, dây thần kinh khứu giác và thị giác.

Biến chứng tại mạch máu có thể kể đến là huyết khối xoang tĩnh mạch hang - một biến chứng hiếm gặp của viêm xoang bướm hoặc xoang sàng. Tuy nhiên nó vô cùng nguy hiểm với trẻ, bởi nếu không được can thiệp sớm thì trẻ sẽ phải đối mặt với di chứng vĩnh viễn bao gồm liệt vận nhãn, mù, yếu liệt do đột quỵ, suy tuyến yên, thậm chí mất mạng. 

3. Làm sao phòng tránh những biến chứng của bệnh viêm xoang ở trẻ nhỏ?

Bệnh viêm xoang ở trẻ nếu không được kiểm soát tốt, sẽ dễ lây lan sang các vùng lân cận và gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng. Nó không chỉ ảnh hưởng tới thị lực, thính lực, thần kinh mà còn đe dọa tới tính mạng của trẻ em. Do đó để bảo vệ trẻ khỏi những biến chứng nguy hiểm này thì cách tốt nhất là nên điều trị viêm xoang triệt để từ lúc chưa xuất hiện biến chứng.

Ngoài ra, ba mẹ nên chú ý phòng tránh bệnh viêm xoang cho trẻ bằng cách:

• Điều trị sớm và dứt điểm các bệnh về đường hô hấp

• Tránh xa các tác nhân gây dị ứng như: Khói bụi, thuốc lá, lông động vật, phấn hoa...

• Rửa tay thường xuyên, nhất sau khi tiếp xúc với người ốm hoặc vừa đến nơi đông người.

• Rèn luyện thói quen luyện tập thể dục để nâng cao sức khoẻ

• Xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý, bổ sung đầy đủ các chất, đặc biệt là các chất giúp cải thiện hệ miễn dịch và tăng cường sức đề kháng như: Vitamin C, Beta Glucan, Kẽm,...

Làm sao để phòng tránh biến chứng viêm xoang ở trẻ nhỏ hiệu quả?

Các bệnh hô hấp, đặc biệt bệnh viêm xoang ở trẻ em và biến chứng của nó luôn là mối lo lắng của rất nhiều các bậc phụ huynh. Do đó, để không xảy ra những hậu quả nghiêm trọng, ba mẹ hãy chú ý phòng ngừa bệnh cho bé ngay từ sớm.