Khô nhức mỏi mắt ở trẻ: Dấu hiệu nhận biết và cách xử trí

1. Khô nhức mỏi mắt ở trẻ là gì?

Khô nhức mỏi mắt thực chất là một tổ hợp các triệu chứng xuất hiện khi mắt trẻ phải tập trung hoạt động liên tục trong thời gian dài, trong đó:

• Khô mắt: Xảy ra khi hoạt động điều tiết nước mắt bị rối loạn dẫn đến sụt giảm số lượng và chất lượng nước mắt. Tình trạng này khiến nhãn cầu mắt không được làm ẩm đầy đủ, gây cộm cứng, khó chịu ở mắt.

• Nhức mắt: Là cảm giác đau tức, nhức nhối xuất hiện ở trong hoặc xung quanh mắt. Cảm giác này đôi khi có thể lan lên đầu khiến trẻ khó chịu và mệt mỏi.

• Mỏi mắt: Xuất hiện khi các cơ vùng mắt bị căng thẳng trong thời gian dài. Mắt trẻ trở nên nhạy cảm, căng cứng, lờ đờ và thiếu sự linh hoạt.

Khô nhức mỏi mắt xảy ra khi mắt trẻ hoạt động quá mức

2. Nguyên nhân khiến trẻ bị khô nhức mỏi mắt

Khô nhức mỏi mắt ở trẻ có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau, điển hình như:

• Tiếp xúc với thiết bị điện tử quá nhiều: Ánh sáng xanh từ các thiết bị điện tử có thể khiến mắt bị tổn thương dẫn đến khô mắt. Ngoài ra, việc trẻ tập trung quá mức cũng khiến mắt trẻ dễ bị căng tức, nhức mỏi.

• Thiếu hụt dưỡng chất: Phổ biến nhất là thiếu vitamin A và vitamin E gây ảnh hưởng đến quá trình hoàn thiện, nuôi dưỡng và phục hồi tế bào mắt, từ đó gây ra tình trạng khô mắt và nhức mỏi mắt.

• Học tập quá sức: Trẻ nhỏ hiện nay phải đối diện với áp lực học tập cường độ cao. Điều này có thể khiến mắt trẻ phải hoạt động liên tục trong thời gian dài gây ra tình trạng nhức mỏi.

• Không gian học tập, vui chơi thiếu sáng: Khiến mắt trẻ phải tăng cường điều tiết để nhìn rõ vật. Đây là nguyên nhân khiến mắt trẻ bị khô và nhức mỏi.

• Tiếp xúc với nguồn sáng không phù hợp: Các loại đèn chiếu sáng cường độ mạnh, đèn nhấp nháy liên tục hoặc các nguồn sáng chói có thể khiến mắt trẻ bị kích ứng dẫn đến nhức mỏi.

• Mắc các bệnh lý về mắt: Một số bệnh lý về mắt thường gặp như: cận thị, viễn thị, loạn thị,... ảnh hưởng đến khả năng điều tiết của mắt, khiến mắt trẻ dễ bị khô, đau và nhức mỏi. 

Sử dụng thiết bị điện tử quá nhiều khiến trẻ bị khô nhức mỏi mắt

3. Dấu hiệu nhận biết trẻ đang bị khô nhức mỏi mắt

Khác với người lớn, trẻ em chưa hiểu được tính nghiêm trọng của tình trạng khô nhức mỏi mắt. Bên cạnh đó, trẻ có thể mải chơi nên dễ bỏ qua các cảm giác này và không chia sẻ với cha mẹ. 

Trẻ dễ mệt mỏi và uể oải khi học tập 

Để nhận biết trẻ đang bị khô nhức mỏi mắt, cha mẹ cần thường xuyên quan sát con và đánh giá dựa trên một số dấu hiệu dưới đây:

• Trẻ phản hồi trực tiếp với bố mẹ về cảm giác nhức mỏi, khó chịu ở mắt.

• Trẻ chớp mắt, nháy mắt liên tục hoặc thường xuyên dụi mắt.

• Mi mắt bị dính, khó mở mỗi khi trẻ chớp mắt.

• Mắt trẻ bị đỏ, chảy nước mắt liên tục hoặc tiết dịch bất thường.

• Trẻ sợ tiếp xúc với ánh sáng mạnh, đặc biệt là khi di chuyển từ vị trí tối sang sáng.

• Trẻ không có khả năng tập trung nhìn trong thời gian dài.

• Trẻ dễ bị mệt mỏi, đau nhức đầu cổ khi phải nhìn vật trong thời gian dài. 

4. Khô nhức mỏi mắt ở trẻ có nguy hiểm không?

Khô nhức mỏi mắt gây ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển cũng như sinh hoạt hàng ngày của trẻ. Tuy nhiên, tình trạng này có gây nguy hiểm cho trẻ hay không còn phụ thuộc vào nguyên nhân, giai đoạn phát hiện và phương pháp xử trí khi phát hiện.

Trường hợp khô nhức mỏi mắt do nguyên nhân sinh lý thường không tạo thành nguy hiểm cho sức khỏe của trẻ trong giai đoạn đầu. Tuy nhiên, nếu không được phát hiện và kiểm soát kịp thời, tình trạng này có thể gây suy giảm thị lực và tiến triển thành nhiều bệnh lý về mắt.

Ngược lại, trẻ bị khô nhức mỏi mắt do nguyên nhân bệnh lý nếu không có biện pháp can thiệp kịp thời có thể tiến triển và hình thành biến chứng nghiêm trọng, khiến mắt bị tổn thương không thể phục hồi.

5. Cách xử trí khi trẻ bị khô nhức mỏi mắt

Việc xử trí khi trẻ bị khô mắt cần kết hợp đồng thời nhiều biện pháp khác nhau, từ điều chỉnh lối sống, dinh dưỡng đến áp dụng các biện pháp điều trị theo chỉ định của bác sĩ. Dưới đây là một số gợi ý cụ thể cho phụ huynh khi phát hiện con bị khô nhức mỏi mắt.

5.1 Điều trị theo chỉ định

Dựa trên nguyên nhân cụ thể, các bác sĩ sẽ chỉ định các phương pháp điều trị khô nhức mỏi mắt phù hợp với từng trường hợp. 

• Giảm triệu chứng: Sử dụng nước mắt nhân tạo hay các thuốc giúp làm tăng độ nhầy nhằm giữ ẩm cho mắt tốt hơn, giảm cảm giác khô và kích ứng ở mắt.

• Điều trị viêm nhiễm: Bác sĩ chỉ định các loại thuốc kháng sinh, chống viêm nhằm tiêu diệt vi khuẩn và kiểm soát các triệu chứng: sưng, nóng, đỏ, đau tại vùng mắt, từ đó phục hồi khả năng điều tiết và ngăn biến chứng nguy hiểm.

• Cải thiện thị lực: Trường hợp trẻ mắc các tật khúc xạ, bác sĩ sẽ khám và cắt kính phù hợp để hỗ trợ hoạt động điều tiết của mắt, cải thiện thị lực cho trẻ.

• Điều trị phẫu thuật: Thường được chỉ định khi trẻ mắc các bệnh về mắt mà không đáp ứng với các biện pháp điều trị nội khoa. 

Việc điều trị cần thực hiện dưới sự theo dõi của bác sĩ

Việc sử dụng thuốc và các phương pháp điều trị cần được thực hiện dưới sự hướng dẫn và theo dõi của bác sĩ. Các bậc phụ huynh không nên tự ý dùng thuốc dẫn đến tăng nguy cơ tác dụng phụ cho con.

5.2 Thay đổi chế độ sinh hoạt

Chế độ sinh hoạt khoa học không chỉ tạo điều kiện thuận lợi cho các tổn thương mắt phục hồi, cải thiện các triệu chứng mà còn phòng ngừa chứng khô nhức mỏi mắt ở trẻ quay trở lại.

Cung cấp đủ sáng khi trẻ học tập

Một số lưu ý cha mẹ cần biết về chế độ sinh hoạt của trẻ như sau:

• Giúp trẻ nhận biết triệu chứng: Cha mẹ cần chia sẻ với con về cảm giác khô nhức mỏi mắt và tác hại của tình trạng này. Từ đó hướng dẫn con thư giãn để mắt được nghỉ ngơi và phục hồi.

• Kiểm soát thời gian tiếp xúc với các thiết bị điện tử: Thời gian xem thiết bị điện tử không nên quá 2 tiếng/ ngày. Cha mẹ cần chia nhỏ thời gian xem thành nhiều khung giờ, mỗi lần xem không quá 30 phút.

• Kiểm soát khoảng cách xem thiết bị điện tử: Khoảng cách tối thiểu là 3 - 4 lần đường chéo màn hình của thiết bị đặt tại chỗ và tối thiểu 35cm đối với thiết bị cầm tay.

• Đảm bảo đủ sáng cho trẻ: Dù trong không gian học tập hay vui chơi trẻ cũng cần nguồn sáng vừa đủ, không quá chói để tránh gây áp lực cho mắt của trẻ.

• Giảm áp lực cho trẻ: Cha mẹ cân nhắc cắt giảm hoặc chia nhỏ thời gian học tập của trẻ, đồng thời tăng thời gian vận động, vui chơi để mắt được nghỉ ngơi và phục hồi.

• Massage mắt cho trẻ: Thực hiện các thao tác massage nhẹ nhàng quanh mắt mỗi ngày để giúp mắt được thư giãn, giảm mỏi mắt đồng thời kích thích hoạt động của tuyến nước mắt giúp khắc phục tình trạng khô mắt.

• Chườm ấm cho mắt: Nên thực hiện trước khi đi ngủ để giúp thư giãn các cơ quanh mắt, thúc đẩy tuần hoàn máu tăng nuôi dưỡng mắt, từ đó giảm triệu chứng khô, nhức mỏi.

5.3 Đảm bảo dinh dưỡng cần thiết

Cung cấp đầy đủ dưỡng chất cần thiết cho mắt không chỉ phòng ngừa mà còn giúp khắc phục các triệu chứng khô nhức mỏi mắt ở trẻ. Một số dưỡng chất mà cha mẹ cần chú ý trong chế độ ăn hàng ngày của con gồm:

• Omega 3 (DHA/EPA): Giúp nuôi dưỡng và thúc đẩy quá trình phát triển hoàn thiện tế bào mắt. Omega 3 có nhiều trong: cá tuyết, cá hồi, cá thu, cá trích, thịt bò, thịt cừu, dầu óc chó, dầu hạt cải,...

• Lutein và zeaxanthin: Tạo màng lọc ánh sáng xanh, bảo vệ mắt khỏi bị tổn thương. Hai dưỡng chất này được tìm thấy nhiều trong: cải xoăn, xà lách, súp lơ, ớt chuông, rau bina,...

• Vitamin A và vitamin E: Chống oxy hóa, hỗ trợ quá trình chữa lành và phục hồi các tổn thương tại mắt. Hai loại vitamin này có nhiều trong: gan động vật, sữa, các loại rau củ có màu cam, dầu thực vật và dầu các loại hạt,...

Sử dụng Neo Kids và Oralux khi trẻ bị khô nhức mỏi mắt

Bổ sung dưỡng chất qua thực phẩm là cách đơn giản nhất và dễ thực hiện mà cha mẹ nào cũng có thể thực hiện. Ngoài ra, các bậc phụ huynh còn có thể lựa chọn các dòng sản phẩm chuyên biệt như Bộ đôi sáng mắt Neo Kids và Oralux.

Bộ đôi sản phẩm này cung cấp đầy đủ các dưỡng chất cần thiết cho mắt gồm: DHA, EPA, lutein, zeaxanthin, vitamin A và vitamin E với hàm lượng phù hợp theo từng độ tuổi. Nhờ đó, Bộ đôi sáng mắt giúp hỗ trợ giảm khô mắt, nheo mắt, nháy mắt, mỏi mắt,.. phù hợp với các bé hay xem tivi, điện thoại hoặc đang trong giai đoạn phát triển, hoàn thiện thị lực. Đáng chú ý, Neo Kids và Oralux có chất lượng đạt chuẩn châu Âu và đã được phân phối tại 20 quốc gia trên thế giới.

Tại Việt Nam, Bộ đôi sáng mắt Neo Kids và Oralux đã có mặt tại hơn 1000 phòng khám, nhà thuốc và các shop mẹ bé trên toàn quốc. Cha mẹ quan tâm sản phẩm có thể tìm hiểu trực tiếp TẠI ĐÂY.

Khô nhức mỏi mắt ở trẻ tuy không phải là vấn đề nghiêm trọng nhưng lại tạo ra không ít ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng sống của trẻ. Tuy nhiên, cha mẹ cũng không vì vậy mà quá hoang mang, lo lắng. Thay vào đó, hãy tìm hiểu kỹ vấn đề của con và xin tư vấn của bác sĩ chuyên khoa để có phương pháp xử trí hiệu quả nhất.