1.Thoái hóa võng mạc ở trẻ là gì?

Võng mạc là lớp mô nằm ở mặt sau mắt. Bình thường khi ánh sáng đi qua lớp giác mạc và thủy tinh thể sẽ được hội tụ tại võng mạc. Tại võng mạc các thông tin về hình ảnh sẽ được tiếp nhận và truyền tín hiệu lên não thông qua dây thần kinh thị giác giúp chúng ta có thể nhìn thấy được mọi thứ. Cấu tạo của võng mạc có điểm vàng (hay hoàng điểm) - đây là phần nằm ở trung tâm võng mạc có vai trò giúp nhận biết màu sắc và làm hình ảnh sắc nét hơn.

Thoái hóa võng mạc là hiện tượng lão hóa, suy thoái tế bào võng mạc mắt do không được tưới máu, nuôi dưỡng đầy đủ. Bệnh thường tiến triển âm thầm và chỉ được phát hiện khi thoái hóa ở mức độ nghiêm trọng. Do đó, bố mẹ nên đưa con đi thăm khám mắt định kỳ để kiểm tra soi đáy mắt nhằm phát hiện và điều trị bệnh từ sớm.

Thoái hóa võng mạc là tình trạng lão hóa, suy thoái tế bào võng mạc mắt

2.Nguyên nhân gây thoái hóa võng mạc ở trẻ em

Võng mạc được cấp máu từ các nhánh mạch máu nhỏ ở động mạch võng mạc trung tâm. Những yếu tố gây tổn thương các mạch máu này đều được coi là nguyên nhân gây thoái hóa võng mạc. Theo diễn tiến của bệnh có thể chia thành hai nhóm bệnh thoái hóa võng mạc không tăng sinh và thoái hóa võng mạc tăng sinh. Tương ứng với mỗi nhóm sẽ do các nguyên nhân khác nhau gây ra, cụ thể như sau:

2.1. Thoái hóa võng mạc không tăng sinh

Lượng máu đến nuôi dưỡng tế bào võng mạc bất thường do mạch máu bị vỡ, tắc nghẽn mạch hoặc tổn thương võng mạc trực tiếp là những nguyên nhân chính dẫn đến thoái hóa võng mạc không tăng sinh. Các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình cấp máu đến võng mạc trẻ có thể kể đến bao gồm:

• Trẻ sinh non: Nhiều trẻ sinh sớm khi các tế bào võng mạc còn chưa phát triển hoàn chỉnh rất dễ bị tổn thương

• Tiếp xúc với tia phóng xạ: Tia phóng xạ có thể gây ảnh hưởng trực tiếp đến tế bào võng mạc. Thoái hóa võng mạc do tia phóng xạ thường gặp ở những trẻ đang xạ trị các khối u vùng đầu mặt cổ

• Trẻ bị bệnh hồng cầu hình liềm: Khi bị bệnh hồng cầu hình liềm các tế bào máu tăng sinh làm độ quánh của máu tăng lên. Điều này khiến tốc độ dòng máu chảy chậm lại đặc biệt tại các mạch máu nhỏ tại võng mạc khiến lưu lượng máu đến nuôi võng mạc bị giảm sút. Lâu dần hình thành cục máu đông ngăn cản dòng máu đến võng mạc. 

2.2. Thoái hóa võng mạc tăng sinh

Sự tăng sinh các mạch máu là quá trình sinh lý tự nhiên của cơ thể. Tuy nhiên, với các mạch máu tăng sinh bất thường sẽ rất mỏng manh và yếu. Từ đó dẫn đến việc tưới máu cho các mô võng mạc không hiệu quả. Lâu dần dễ gây thoái hóa võng mạc tăng sinh.

2.3. Nguyên nhân khác

Một số nguyên nhân khác như đột biến gen, tác động từ môi trường bên ngoài như ô nhiễm khói bụi, chế độ ăn uống không đảm bảo hoặc tật khúc xạ,...đều có thể gây tổn thương điểm vàng dẫn đến suy giảm chức năng ảnh hưởng lớn đến thị lực.

3.Dấu hiệu thoái hóa võng mạc mắt ở trẻ

Thoái hóa võng mạc ở trẻ em giai đoạn đầu thường không gây cảm giác đau đớn nên khó phát hiện. Bố mẹ có thể dựa vào một số dấu hiệu điển hình dưới đây:

• Mắt trẻ có cảm giác xuất hiện hiện tượng ruồi bay.

• Trẻ có thể nhìn mờ một góc hoặc hoàn toàn, thấy có quầng đen

• Trẻ không phân biệt được màu sắc các vật rõ ràng

• Mắt bị giảm thị lực đột ngột, nhìn mờ hoặc hình ảnh bị nhòe khi nhìn vào vật hoặc người khác.

• Hiện tượng song thị, nhìn một ra hai.

• Hình ảnh vật bị méo mó, biến dạng, nhìn thẳng thành cong.

• Khi đọc sách cần ánh sáng cực mạnh hoặc đang đọc sách tự nhiên không nhìn thấy chữ.

Trẻ bị thoái hóa võng mạc thường có hiện tượng ruồi bay

4.Hậu quả thoái hóa võng mạc ở trẻ em

Võng mạc bị thoái hóa theo thời gian sẽ mỏng dần, yếu đi và dẫn đến các biến chứng như bong rách võng mạc nặng hơn có thể gây mù lòa cho trẻ.

Trục nhãn cầu kéo giãn khiến võng mạc cũng giãn ra dần dần bị mất tính kết dính và bong tróc, thậm chí rách võng mạc.

Trước khi xảy ra hiện tượng bong võng mạc, trẻ có thể xuất hiện một số triệu chứng báo hiệu như hoa mắt, cảm giác nhìn thấy ruồi bay do khối dịch nội nhãn bong ra gây co kéo các lớp tế bào võng mạc liền kề. Khi võng mạc bị rách có thể kèm theo hiện tượng xuất huyết. Trẻ có thể chỉ nhìn thấy những chấm đen hoặc đám đen dày đặc. Cho tới khi võng mạc bị bong thị lực trẻ sẽ bị giảm đột ngột.

Ngoài ra võng mạc bị xuất huyết sẽ gây ứ đọng dịch, máu và các chất cặn bã gây phù hoàng điểm.

Tuy nhiên không phải tất cả các vết rách võng mạc đều có triệu chứng đi kèm. Vì vậy, bố mẹ nên cho con khám mắt định kỳ hàng năm tầm soát sớm các yếu tố nguy cơ để có biện pháp điều trị và phòng ngừa phù hợp.

Thoái hóa võng mạc ở trẻ kéo dài có thể dẫn đến bong, rách võng mạc

5.Biện pháp khắc phục thoái hóa võng mạc ở trẻ

Nguyên tắc điều trị thoái hóa võng mạc ở trẻ em chính là giải quyết triệt để nguyên nhân hình thành và điều trị các triệu chứng kèm theo. Một số phương pháp điều trị thoái hóa võng mạc thường được áp dụng bao gồm: 

5.1. Thuốc ngừa yếu tố tăng trưởng nội mô mạch máu (VEGF)

Thuốc VEGF có tác dụng kiểm soát sự tăng sinh của các mạch máu mới bất thường. Hai loại thuốc phổ biến như bevacizumab và pegaptanib được chứng minh là làm giảm đáng kể mức độ tăng sinh mạch máu. Trong trường hợp trẻ sinh non bị thoái hóa võng mạc, phương pháp điều trị thường kết hợp thuốc kháng VEGF với liệu pháp quang đông laser để tăng hiệu quả điều trị.

5.2. Liệu pháp quang đông laser

Đây là phương pháp sử dụng tia laser để phá hủy các mạch máu tăng sinh bất thường. Từ đó ngăn ngừa hiệu quả tình trạng xuất huyết và phù hoàng điểm. Đồng thời cải thiện được các triệu chứng do thoái hóa võng mạc gây ra. Phương pháp quang đông laser khá an toàn và đạt hiệu quả điều trị tương đối cao.

Liệu pháp quang đông laser giúp phá hủy các mạch máu tăng sinh bất thường

5.3. Sử dụng tế bào gốc đa năng

Sử dụng tế bào gốc đa năng thay thế cho tế bào võng mạc đã bị yếu thoái hóa hoặc chết đi. Các tế bào gốc thường được lấy từ tế bào da của chính trẻ bị bệnh để đảm bảo sự tương thích miễn dịch.

5.4. Chế độ ăn uống sinh hoạt hợp lý, khoa học

Để hiệu quả điều trị thoái hóa võng mạc đạt hiệu quả cao, bên cạnh việc ứng dụng các phương pháp điều trị trên, một chế độ dinh dưỡng hợp lý, khoa học sẽ thúc đẩy tái tạo các mô và cải thiện thị lực nhanh chóng.

• Uống đủ 2l nước mỗi ngày và ăn nhiều trái cây tươi, rau xanh để bổ sung đủ vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể.

• Tuyệt đối không cho trẻ ăn các đồ ăn, gia vị có tính cay nóng

• Hạn chế những loại thực phẩm nhiều dầu mỡ, chế biến sẵn để tránh hấp thu một lượng lớn cholesterol

• Tránh để trẻ sử dụng các thiết bị điện tử như điện thoại, máy tính trong thời gian dài.

• Xây dựng chế độ nghỉ ngơi hợp lý, khoa học tránh gây áp lực về tinh thần cho trẻ.

Đặc biệt, tăng cường bổ sung các loại thực phẩm giàu vitamin A, C, E, omega 3 và các thành phần có tác dụng bảo vệ mắt như lutein và zeaxanthin là rất cần thiết.

Tăng cường cho trẻ ăn rau xanh, trái cây bổ sung vitamin và khoáng chất cần thiết

Với đầy đủ các thành phần DHA/EPA, vitamin A, E, Lutein/Zeaxanthin bộ đôi sáng mắt Neo Kids đang được nhiều ông bố bà mẹ “săn lùng” để hỗ trợ điều trị thoái hóa võng mạc ở trẻ em. Xem chi tiết sản phẩm, TẠI ĐÂY!

6.Phòng ngừa thoái hóa võng mạc ở trẻ em

Duy trì lối sống lành mạnh và chế độ dinh dưỡng, nghỉ ngơi hợp lý sẽ góp phần phòng ngừa bệnh thoái hóa võng mạc an toàn, hiệu quả. Cụ thể:

• Đeo kính khi đi ra ngoài hoặc chơi thể thao để bảo vệ mắt khỏi khói bụi và bức xạ mặt trời.

• Hạn chế để trẻ sử dụng máy tính, điện thoại hoặc các thiết bị điện tử khác có chứa ánh sáng xanh trong thời gian dài.

• Thường xuyên vệ sinh mắt cho trẻ. Nếu có dị vật nhỏ thì dùng tăm bông lấy dị vật ra ngoài. Trong trường hợp có tổn thương lớn thì cần có sự hỗ trợ của nhân viên y tế.

• Không để trẻ dụi mắt bởi việc này làm tăng nguy cơ gây xước giác mạc tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn xâm nhập gây bệnh

• Cho trẻ khám mắt định kỳ hàng năm để kiểm tra các bệnh về mắt.

Thoái hóa võng mạc ở trẻ em nếu không được điều trị sớm, triệt để sẽ làm tăng nguy cơ dẫn đến giảm thị lực, nặng hơn là mù lòa. Bố mẹ nên chủ động tầm soát sớm các yếu tố nguy cơ, từ đó có biện pháp phòng ngừa phù hợp tránh để tình trạng thoái hóa võng mạc ảnh hưởng đến cuộc sống của trẻ. Liên hệ hotline: 1900636985 để được chuyên gia Neo Kids hỗ trợ sớm nhất!